Dù là trong học tập hay công việc, sẽ có những lúc chúng ta cảm thấy cần nghỉ ngơi hoặc muốn dành thời gian toàn tâm toàn ý suy nghĩ, thực hiện một kế hoạch nào đó. Giữa những bộn bề công việc và học tập, nhiều người chọn cách tạm gác lại tất cả. Đó là gap year – một hiện tượng phổ biến ở nước ngoài và chắc hẳn cũng không còn quá xa lạ tại Việt Nam. Gap year là gì và liệu đó có phải là một quyết định đúng đắn?
Gap year là gì?
Gap year là khoảng thời gian “tạm dừng” sau một quá trình học tập hoặc làm việc nhằm mục đích nghỉ ngơi, khám phá bản thân hoặc thực hiện một kế hoạch còn dang dở. Gap year thường kéo dài từ 6 tháng đến một năm. Nhiều trường hợp gap year đến 2 năm.
Gap year thường xảy ra khi học sinh chuyển cấp từ cấp ba lên đại học, một quãng nghỉ giữa giờ trước khi bước vào môi trường giáo dục cao hơn của học sinh cấp 3. Gap year vốn dĩ là khoảng thời gian học sinh, sinh viên nghỉ ngơi, tách biệt khỏi việc học. Tuy nhiên, nó được mở rộng ra với nhiều đồi tượng không chỉ giới hạn ở học sinh, sinh viên. Người đã đi làm một thời gian cũng có thể gap year.
Nguyễn nhân nào dẫn đến gap year?
Từ rất lâu, theo kết quả của cuộc khảo sát trên 280 học sinh (1997 – 2006) trong cuốn sách hướng dẫn The Gap-Year Advantage: Helping Your Child Benefit from Time Off Before or During College của mình, hai tác giả Karl Haigler and Rae Nelson đã chỉ ra rằng:
- Hai nguyên nhân hàng đầu khiến học sinh quyết định gap year là vì tình trạng bị “đốt cháy” sau những cạnh tranh nơi học đường và khao khát muốn khám phá bản thân.
- Hầu hết những trải nghiệm gap year ảnh hưởng tích cực đến quyết định lựa chọn chuyên ngành và nghề nghiệp cho những người tham gia khảo sát
- 3 cái được hàng đầu mà gap year đem lại cho họ: hiểu hơn về bản thân và điều quan trọng nhất đối với mình; có hiểu biết hơn về đất nước, con người, văn hoá và cách sống; có thêm kiến thức và kỹ năng hữu ích cho sự nghiệp và chuyên ngành.
Đó chính là những lý do tiêu biểu thúc đẩy ý muốn “take a gap year” của những bạn học sinh chuyển cấp.
Đối với những người đã đi làm, nguyên nhân đó có thể là vì căng thẳng trong công việc, hết đam mê với công việc hoặc muốn nghỉ ngơi để tìm ra định hướng công việc mới. Cũng có người gap year để phát triển một sở thích, có người dành thời gian nghỉ giữa hiệp đó để làm tình nguyện.
Dù nguyên nhân là gì đi chăng nữa, chắc chắn gap year không phải là một cuộc chạy trốn. Những ai muốn tạm thời sống chậm lại, họ gap year. Những ai muốn gác mọi công việc hiện tại để tập trung cho sức khoẻ tinh thần của bản thân, họ gap year. Gap year còn có thể là bước lấy đà trước một cú nhảy vọt.
Nếu ai đó hỏi bạn gap year là gì, đừng quên giải thích cho họ nghe cả nguyên nhân vì sao người ta lại gap year nhé.
Đọc thêm: Lựa Chọn Nghề Nghiệp Thế Nào Khi Không Biết Mình Thích Gì?
Các hoạt động phổ biến trong khi gap year
Khi gap year, người ta thường làm gì? Sau đây là những hoạt động mà bạn có thể làm khi gap year để tận dụng tối đa khoảng thời gian quý giá này. Tuy gap year một phần mang ý nghĩa là nghỉ ngơi, bạn cũng cần có một kế hoạch rõ ràng để tránh gap year xong vẫn trở về tình trạng y như ban đầu.
- Học một điều gì đó mới: Thật tuyệt vời nếu được đầu tư toàn tâm toàn ý cho một lĩnh vực nào đó mà bạn quan tâm. Đó có thể là một bộ môn thể thao, một kiến thức phục vụ cho công việc, học tập; hoặc có thể là một công thức sáng chế nào đó.
- Làm một công việc yêu thích từ lâu: Giờ bạn là chúa tể thời gian và hoàn toàn không bị chi phối bởi lịch học dày đặc hay deadline ngập đầu ngập cổ. Tại sao lại không thử bắt đầu một công việc mà từ lâu bạn đã muốn làm nhỉ? Hãy tìm hiểu về nó và nếu khả thi, đừng ngại dấn thân một lần xem sao.
- Để trí óc nghỉ ngơi qua đôi chân hoạt động: Du lịch hay khám phá những vùng đất mà bạn chưa bao giờ đặt chân tới là ý tưởng tuyệt vời cho thời gian gap year.
- Làm tình nguyện: Những dự án tình nguyện giúp bạn gặp gỡ, kết nối với những người cùng chung mục đích giúp đỡ cộng đồng sẽ giúp bạn học hỏi được nhiều và trưởng thành hơn.
5 điều nên cân nhắc trước khi “Take a gap year”
Hãy tưởng tượng bạn đang đi trên một chuyến tàu. Tất cả các toa tàu đầu đang nối đuôi nhau cùng di chuyển trên đường ray dưới sự chuyển động phối hợp nhịp nhàng của động cơ và các bánh xe. Chỉ cần một toa tàu bị trục trặc là cả con tàu sẽ trật khỏi đường ray và sự cố xảy ra.
Và giờ hãy tiếp tục tưởng tượng người bạn gap year của chúng ta là chiếc toa tàu gặp trục trặc đó, còn học tập, công việc và cuộc sống hiện tại của bạn là con tàu. Nếu bạn bỗng nhiên gap year và kết quả của nó không như mong đợi, chẳng hạn như bạn vẫn mông lung về mình sau gap year, ngoài việc tốn thời gian nó sẽ ảnh hưởng đến bạn rất nhiều.
Do vậy, hãy suy nghĩ thật kỹ và có kế hoạch rõ ràng trước, trong và sau gap year để có thể tự làm chủ cuộc sống của mình.
Sau đây là một số điều cần lưu ý trước khi quyết định có nên gap year không:
Xác định lý do vì sao bạn muốn gap year
Suy nghĩ về chính bản thân mình để tìm ra động lực nào khiến bạn nghĩ đến chuyện gap year. Đâu đó trong các nguyên nhân kể trên có thể đến với chính bạn. Dù là gì, hãy nghĩ về nó và gọi tên thật rõ ràng nguyên nhân, sau đó đánh giá xem nó có thực sự đáng để bạn dành ra 6 tháng hay 1 năm cho nó hay không.
Hỏi ý kiến những người mà bạn tin tưởng
Quyết định của bạn sẽ chỉ ảnh hưởng tới bạn hay còn liên quan đến những người khác như gia đình, bạn bè, công ty? Những người đã có kinh nghiệm có thể đưa ra lời khuyên hữu ích trong lúc này.
Vấn đề tài chính trong gap year
Bạn có đủ tài chính để lo liệu cho mình trong khoảng thời gian gap year?
Nếu vẫn còn đi học có thể bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ từ gia đình. Tuy nhiên, đối với những ai đã đi làm và tự lập, đây sẽ là vấn đề quan trọng cần được xem xét. Hãy đảm bảo chắc chắn rằng bạn sẽ không “chết đói” trong khi gap year và không bị gánh nặng tài chính biến chuyến nghỉ ngơi lý tưởng này thành một gánh nặng nhân đôi.
Kế hoạch của bạn trong và sau gap year
Một kế hoạch cụ thể giúp tình trạng stress, burnout hay mất định hướng không tái diễn trong gap year. Hãy đặt câu hỏi và trả lời:
- Mục đích của cuộc gap year này là gì?
- Mình sẽ dành thời gian gap year này để làm gì?
- Gap year trong bao lâu?
- Gap year xong mình sẽ làm gì?
Đây là những câu hỏi cơ bản giúp bạn vẽ nên một bản kế hoạch gap year. Ngoài ra hãy thêm vào bản kế hoạch những gạch đầu dòng về tài chính, dự trù giải pháp cho tình huống bất ngờ, hay thậm chí là cam kết với chính mình để không bị chệch hướng trong quá trình gap year.
Nếu có thể, hãy tìm đến chuyên gia, thầy cô hoặc những người đã từng gap year để tham khảo ý kiến và học hỏi kinh nghiệm.
Tạm kết
Trên đây là giải thích về gap year là gì, take a gap year nghĩa là gì. Dù bạn có chọn gap year theo cách nào, hãy cân nhắc kỹ để có được kết quả tích cực nhất sau khi gap year. Hi vọng bạn sẽ có những quyết định đúng đắn để có được những bước tiến mới trong học tập và công việc.
Theo dõi Chúng tôi Blog để cập nhật nhiều nội dung hữu ích khác nhé.
Tham khảo:
- Should you take a gap year?
- New stats show that most people are still underestimating the value of a gap-year program
- Delaying college to fill the gaps
Vietnamese 
English