Bạn đã từng rơi vào trạng thái “buồn vui lẫn lộn” hoặc “khó diễn tả cảm giác của mình lúc này” chưa? Nếu có, đây chính là “hội những người gặp khó khăn trong việc gọi tên cảm xúc của mình”. Hiểu được và xác định rõ cảm xúc của mình là một quá trình thú vị, và một trợ thủ quan trọng không thể thiếu là bánh xe cảm xúc.
Bánh xe cảm xúc là gì?
Bánh xe cảm xúc là hệ thống phân loại cảm xúc được đề xuất bởi giáo sư Robert Plutchik vào năm 1980. Được biểu diễn dưới dạng một vòng tròn, bánh xe cảm xúc cho thấy rằng cảm xúc khác nhau có thể kết hợp với nhau và tạo thành một cảm xúc mới, tương tự như việc pha màu. Theo Plutchik, có 8 loại cảm xúc chính là vui vẻ, buồn bã, giận dữ, sợ hãi, tin tưởng, ghê tởm, ngạc nhiên và mong chờ.
Bánh xe cảm xúc giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cảm xúc của bản thân và làm cho mình trở nên tốt hơn. Nó giúp chúng ta nhận ra rằng cảm xúc là một quá trình phức tạp và đa dạng, và rằng mỗi cảm xúc có thể được biểu thị bằng một màu sắc khác nhau trên bánh xe.
3 Yếu tố của bánh xe cảm xúc
Bánh xe cảm xúc bao gồm 3 yếu tố chính: màu sắc, các sắc thái và mối liên hệ giữa các cảm xúc.
Màu sắc của bánh xe cảm xúc thể hiện các cảm xúc chính và được sắp xếp theo một cấu trúc nhất định. Chẳng hạn, màu đỏ biểu thị giận dữ, màu vàng biểu thị vui vẻ.
Các sắc thái của bánh xe cảm xúc biểu thị cường độ của cảm xúc. Càng di chuyển từ trung tâm của vòng tròn, mức độ của cảm xúc giảm dần, đồng thời màu sắc cũng nhạt đi.
Mối liên hệ giữa các cảm xúc cho thấy rằng hai cảm xúc đứng cạnh nhau có thể kết hợp và tạo ra một cảm xúc mới. Ví dụ, tin tưởng và vui vẻ kết hợp lại tạo ra yêu mến.
Tác dụng của bánh xe cảm xúc là gì?
Bánh xe cảm xúc có nhiều tác dụng quan trọng. Đầu tiên, nó giúp chúng ta thấu hiểu cảm xúc của bản thân. Việc nhận ra và xác định cụ thể cảm xúc của mình giúp chúng ta nói lên những điều chúng ta cảm nhận một cách dễ dàng hơn. Điều này rất quan trọng vì những người không nhận thức và lảng tránh cảm xúc của mình có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao hơn.
Thứ hai, bánh xe cảm xúc giúp chúng ta phát hiện và kiểm soát cảm xúc tiêu cực. Đối mặt và xử lý cảm xúc tiêu cực là một kỹ năng quan trọng trong cuộc sống hàng ngày. Bằng cách nhận ra và xác định cảm xúc tiêu cực, chúng ta có thể kiểm soát và giảm cường độ của chúng.
Sự khác nhau giữa bánh xe cảm xúc của Plutchik và Geneva
Bánh xe cảm xúc của Plutchik và Geneva có một số điểm khác nhau đáng chú ý. Trong khi bánh xe cảm xúc của Plutchik phân loại các cảm xúc dựa trên cặp đối cực và cường độ, bánh xe cảm xúc của Geneva liệt kê các cảm xúc theo các mức độ từ dễ chịu đến khó chịu và từ kiểm soát đến không thể kiểm soát.
Ứng dụng vòng tròn cảm xúc trong phát triển bản thân
Để áp dụng hiệu quả bánh xe cảm xúc, bạn có thể tuân thủ các bước sau:
- Hiểu rõ bánh xe cảm xúc là gì.
- Xác định và định vị cảm xúc hiện tại của mình trên vòng tròn.
- Liên hệ với cảm nhận hiện tại và xác định các cảm xúc liên quan.
- Ghi lại cảm xúc và chia sẻ nó nếu cần thiết.
- Tìm hiểu nguyên nhân và học cách kiểm soát cảm xúc.
Sử dụng bánh xe cảm xúc một cách hiệu quả sẽ giúp bạn thấu hiểu và kiểm soát cảm xúc của mình, từ đó phát triển bản thân và giải quyết vấn đề một cách tốt hơn.
Như vậy, bánh xe cảm xúc của Plutchik là một công cụ hữu ích giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cảm xúc và phát triển bản thân. Hãy áp dụng nó trong cuộc sống hàng ngày để tận hưởng cuộc sống tốt đẹp hơn.
Đọc thêm: Cách Kiềm Chế Cảm Xúc Để Không “Cả Giận Mất Khôn”
Vietnamese 
English