Trauma là một khái niệm phổ biến trong lĩnh vực tâm lý học và y tế, mang ý nghĩa những tác động đến tinh thần hoặc thể chất đã gây ra tổn thương tâm lý đối với một cá nhân cụ thể. Đừng bỏ qua các thông tin cần biết về trauma như nguyên nhân, biểu hiện và ảnh hưởng trong cuộc sống. Cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Trauma là gì?
Trauma là trạng thái kinh hoàng, lo sợ hoặc nguy hiểm gây ám ảnh, buồn bã, căng thẳng và lo lắng. Tình trạng này phát sinh khi một cá nhân tiếp xúc với sự cố hoặc chuỗi sự kiện gây xáo trộn cảm xúc hoặc đe dọa tính mạng. Ảnh hưởng này kéo dài và gây ra những tác động tiêu cực đến hoạt động, sức khỏe tinh thần, thể chất, mối quan hệ xã hội và cảm xúc cá nhân.
Trauma thường xuất phát từ thời thơ ấu, và nhiều trẻ em trải qua chấn thương trước khi đạt tuổi 16. Những trải nghiệm bất lợi trong thời thơ ấu thường được gọi là những trải nghiệm bất lợi thời thơ ấu (ACE). Phân tích đã chỉ ra rằng những nguy cơ này đặc biệt cao đối với những nhóm dân cư cụ thể, chẳng hạn như người có trình độ học vấn thấp, thu nhập không cao, người thất nghiệp, và những người khác biệt tình dục.
Điều gì dẫn đến trauma?
Trauma có nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Bị lạm dụng về mặt thể chất, tình dục hoặc cảm xúc.
- Bị bỏ rơi trong tuổi thơ.
- Sống chung với thành viên trong gia đình có rối loạn sức khỏe tâm thần hoặc sử dụng chất gây nghiện.
- Gặp sự chia ly đột ngột mà không được giải thích cho người thân.
- Bị phân biệt đối xử và áp lực.
- Gặp bạo lực trong cộng đồng, chiến tranh hoặc khủng bố.
Mặc dù chấn thương có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng nó ảnh hưởng đặc biệt đến sự phát triển của não bộ ở trẻ em. Trauma có thể ảnh hưởng đến khả năng đối phó với căng thẳng của một người và gây suy nhược lâu dài.
Người bị trauma có phản ứng như thế nào?
Những người bị trauma có những phản ứng mạnh mẽ đối với những sự vật hoặc hiện tượng gây ám ảnh từ quá khứ. Các phản ứng thường gặp bao gồm:
- Cảm thấy buồn bã, lo lắng hoặc tức giận sau chấn thương. Đây là phản ứng bình thường và thường tự giảm sau 1-2 tuần.
- Cảm giác và suy nghĩ tiêu cực kéo dài có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và cần sự trợ giúp.
- Ác mộng và khó ngủ sau chấn thương.
- Trốn tránh những nơi hoặc người gợi nhớ chấn thương.
- Các triệu chứng về thể chất như đau đầu, đau bụng, mệt mỏi, tim đập nhanh và hoảng hốt.
Biểu hiện của trauma
Có một số biểu hiện của trauma cần được nhận biết để phân biệt với những bệnh khác. Các biểu hiện bao gồm:
- Cảm thấy lo lắng thái quá, buồn bã và sợ hãi.
- Tâm trạng tụt dốc và khó tập trung.
- Suy nghĩ kinh hoàng về chấn thương.
- Tức giận và khó ngủ.
- Trốn tránh những nơi hoặc người gợi nhớ chấn thương.
- Triệu chứng về thể chất như đau đầu, đau bụng, mệt mỏi, tim đập nhanh, hoảng hốt và dễ bị giật mình.
Ảnh hưởng của trauma đến sức khỏe
Trauma có thể gây ra nhiều phản ứng sinh lý, tâm lý, tinh thần và quan hệ khác nhau. Một số người có thể vượt qua trauma mà không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và tâm lý, trong khi số khác có thể thay đổi đáng kể chỉ từ một sự kiện trầm trọng.
Mức độ phản ứng của mỗi người đối với trauma khác nhau, phụ thuộc vào tiền sử, yếu tố căng thẳng hiện tại, mức độ phục hồi và mối quan hệ có ý nghĩa. Chấn thương có thể ảnh hưởng đến khả năng đối phó với căng thẳng và cảm giác thiếu ý nghĩa trong cuộc sống. Tuy nhiên, theo thời gian, triệu chứng có thể được cải thiện.
Lời khuyên khi gặp phải trauma
Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích để đối phó với trauma:
- Thẳng thắn đối diện với chấn thương của bạn thay vì lánh tránh.
- Chấp nhận cảm giác không bình thường và tin rằng mọi thứ sẽ qua đi.
- Kiểm soát cảm xúc và tránh biểu hiện tức giận hoặc thất vọng.
- Tránh sử dụng chất kích thích để tự an ủi.
- Không đưa ra quyết định vội vàng hoặc thay đổi lớn trong cuộc sống cho đến khi bạn cảm thấy tốt hơn.
- Đối mặt với vấn đề và không tránh né.
- Giữ thói quen bình thường và luôn bận rộn.
- Không để chấn thương kìm hãm cuộc sống của bạn, nhưng cũng không nhanh chóng quay trở lại trạng thái bình thường.
- Nghỉ ngơi khi cảm thấy mệt mỏi.
- Tập thể dục để giảm căng thẳng và làm sạch tâm trí.
- Thả lỏng tâm trí bằng yoga, thiền, hít thở hoặc làm những việc bạn thích.
- Chia sẻ cảm xúc với người khác hoặc viết ra giấy.
- Đối mặt với ký ức hoặc cảm xúc từ chấn thương và sau đó gạt chúng qua một bên.
Lời kết
Bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về trauma và những thông tin liên quan. Hy vọng rằng nó sẽ giúp bạn và những người thân yêu đối mặt với tình trạng này một cách tốt nhất. Để tìm hiểu thêm về MH Group, bạn có thể truy cập đây.
English 
Vietnamese