ADHD: Khám phá nguyên nhân, triệu chứng và cách kiểm soát hiệu quả

ADHD, viết tắt của Attention Deficit Hyperactivity Disorder, là một rối loạn tăng động, giảm chú ý thường gặp ở cả người trưởng thành và trẻ nhỏ. Đây là một loại rối loạn phức tạp, bao gồm sự kết hợp của nhiều vấn đề như sự hiếu động quá mức, khó tập trung và bốc đồng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ADHD là gì, nguyên nhân gây ra nó, triệu chứng như thế nào và cách kiểm soát bệnh ADHD hiệu quả. Hãy cùng MH Group tìm hiểu chi tiết!

1. ADHD là gì?

ADHD là một trong những rối loạn phát triển thần kinh phổ biến ở người lớn. Thường được chẩn đoán từ thời thơ ấu và kéo dài đến tuổi trưởng thành, ADHD có thể gây khó khăn trong việc chú ý, kiểm soát hành vi bốc đồng và tăng hoạt động.

ADHD là một rối loạn mãn tính, khiến cho nhiều mặt trong cuộc sống bị ảnh hưởng, bao gồm thành tích học tập, nghề nghiệp, mối quan hệ và hoạt động hàng ngày. Nếu không được điều trị thích hợp, ADHD có thể làm giảm lòng tự trọng và khả năng xã hội của người bị bệnh, khiến họ cảm thấy kém giá trị và nhạy cảm với lời chỉ trích.

2. Dấu hiệu và triệu chứng của ADHD

Dấu hiệu của ADHD có thể giảm đi trong quá trình trưởng thành, nhưng vẫn còn được duy trì và gây cản trở cuộc sống hàng ngày. Ở người lớn, triệu chứng chính của ADHD bao gồm khó chú ý, bồn chồn và bốc đồng. Mức độ của các triệu chứng này có thể từ nhẹ đến nặng.

Những người lớn bị ADHD thường không nhận ra mình bị bệnh, chỉ thấy công việc hàng ngày gặp nhiều khó khăn. ADHD ở người lớn gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng công việc, như khó tập trung, không biết ưu tiên công việc, thường xuyên quên họp hoặc kế hoạch.

Dưới đây là một số triệu chứng cụ thể của ADHD ở người lớn:

• Hay bốc đồng
• Không thể tổ chức và ưu tiên công việc
• Không quản lý thời gian tốt
• Khó tập trung vào nhiệm vụ cụ thể
• Gặp rắc rối khi có quá nhiều nhiệm vụ cùng một lúc
• Tâm trạng bồn chồn, năng động thái quá
• Kém trong việc tổ chức kế hoạch
• Không thể chịu đựng cảm giác thất vọng
• Tâm trạng không ổn định
• Thường gặp vấn đề trong quá trình làm việc
• Tăng tính nóng tính, căng thẳng

Triệu chứng của ADHD có thể tương đồng với các biểu hiện của lo lắng hoặc rối loạn tâm lý khác. Điều này có thể khiến việc chẩn đoán ADHD trở nên khó khăn. Thông qua các xét nghiệm và đánh giá của bác sĩ chuyên khoa, ADHD chỉ được chẩn đoán khi các triệu chứng gây nhiều vấn đề và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

3. Các loại ADHD

ADHD có ba loại khác nhau, tùy thuộc vào loại triệu chứng nào mạnh nhất ở từng người:

• Thiếu chú ý: Người bị thiếu chú ý thường khó tổ chức và hoàn thành nhiệm vụ, không chú ý đến chi tiết hoặc tuân thủ hướng dẫn, cuộc trò chuyện. Họ dễ bị phân tâm hoặc quên những thói quen hàng ngày.

• Hiếu động-bốc đồng: Người có loại triệu chứng này thường cảm thấy bồn chồn và gặp khó khăn trong việc kiềm chế hành vi bốc đồng. Họ có thể gián đoạn người khác nhiều, ăn cắp đồ của người khác hoặc nói trong những thời điểm không thích hợp. Người này khó có thể chờ đợi lượt mình hoặc lắng nghe chỉ đường. Họ cũng thường gặp nhiều tai nạn hơn so với người khác.

• Biểu hiện kết hợp: Các triệu chứng của hai loại trên đều có thể xuất hiện ở người lớn.

Vì các triệu chứng có thể thay đổi theo thời gian, các biểu hiện của ADHD cũng có thể thay đổi theo thời gian.

4. Nguyên nhân gây tăng động giảm chú ý

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ra ADHD vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng nghiên cứu gần đây cho thấy di truyền đóng một vai trò quan trọng. Các yếu tố liên quan đến di truyền và môi trường có thể gây ra các vấn đề trong quá trình phát triển và dẫn đến ADHD, bao gồm:

• Di truyền: ADHD có tính chất di truyền trong nhiều gia đình, và nghiên cứu đã chỉ ra rằng yếu tố di truyền làm tăng nguy cơ mắc ADHD.

• Môi trường sống: Môi trường cũng có tác động đến nguy cơ mắc ADHD, chẳng hạn như tiếp xúc với chì trong giai đoạn phát triển.

• Quá trình phát triển: Một số vấn đề về hệ thống thần kinh trung ương trong quá trình phát triển có thể là nguyên nhân gây ADHD.

Ngoài di truyền, môi trường và quá trình phát triển, các yếu tố khác như chấn thương sọ não, sử dụng rượu và thuốc lá khi mang thai, cân nặng khi sinh thấp cũng có thể gây ra ADHD.

5. Chẩn đoán ADHD

Triệu chứng ADHD ở trẻ thường dễ phát hiện hơn so với người lớn. Để chẩn đoán ADHD, bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm và đánh giá sau:

• Khám thực thể: Loại trừ các nguyên nhân khác có triệu chứng tương tự.

• Tổng hợp thông tin: Hỏi về tình trạng sức khỏe hiện tại, tiền sử bệnh và triệu chứng bệnh của bản thân, gia đình và lịch sử xuất hiện triệu chứng.

• Sử dụng thang đánh giá ADHD hoặc bài kiểm tra tâm lý: Thu thập và đánh giá thông tin về triệu chứng bạn đang gặp phải.

6. Cách kiểm soát tăng động giảm chú ý hiệu quả

ADHD ở người lớn có thể được kiểm soát hiệu quả thông qua các phương pháp sau:

6.1 Sử dụng thuốc

Trước khi sử dụng thuốc, bác sĩ sẽ giải thích rõ lợi ích và rủi ro của từng loại thuốc để bạn có thể hiểu rõ hơn về cách sử dụng.

• Thuốc kích thích: Bao gồm các loại thuốc methylphenidate hoặc amphetamine, được sử dụng để kiểm soát triệu chứng ADHD. Các chất kích thích này giúp cân bằng và tăng mức độ của các hóa chất não liên quan đến truyền tải thông tin.

• Các loại thuốc khác: Bên cạnh thuốc kích thích, còn có một số loại thuốc không kích thích khác được sử dụng để điều trị ADHD, như atomoxetine, guanfacine và một số loại thuốc chống trầm cảm như bupropion. Dù tác dụng của các loại thuốc này chậm hơn so với thuốc kích thích, nhưng chúng rất hữu ích và an toàn cho sức khỏe.

6.2 Tư vấn tâm lý

Phương pháp tư vấn tâm lý giúp bạn cải thiện tình trạng ADHD theo hướng tích cực. Đây là cách để bạn rèn luyện kỹ năng tổ chức, quản lý thời gian, giải quyết vấn đề và cải thiện quan hệ xã hội.

Các loại điều trị tư vấn tâm lý được áp dụng cho ADHD ở người lớn bao gồm tư vấn hành vi nhận thức và tư vấn gia đình. Nhờ vào những phương pháp này, bạn có thể thay đổi suy nghĩ tiêu cực thành tích cực, cải thiện khả năng giải quyết vấn đề và tăng lòng tự trọng.

6.3 Điều trị các vấn đề liên quan đến mối quan hệ xã hội

Phương pháp này tập trung vào việc giúp bạn theo dõi hành vi của bản thân, cải thiện giao tiếp và phát triển kỹ năng giải quyết xung đột và vấn đề trong giao tiếp xã hội.

Như vậy, ADHD có thể được kiểm soát hiệu quả thông qua sự kết hợp các phương pháp điều trị như sử dụng thuốc, tư vấn tâm lý và điều trị các vấn đề liên quan đến mối quan hệ xã hội.

Như vậy, bài viết trên đã chia sẻ đến bạn những thông tin cốt lõi về ADHD và cách kiểm soát hiệu quả. Đừng ngần ngại liên hệ với MH Group và tìm hiểu thêm tại đây để được tư vấn chi tiết hơn.