Cho dù bạn đang tìm người yêu, mua sắm qua mạng hay đang tìm kiếm việc làm trên các nền tảng, mạng xã hội thì luôn tiềm ẩn nguy cơ bị lừa đảo. Công nghệ hiện đại mang lại nhiều sự tiện lợi nhưng cũng góp phần khiến các hành vi lừa đảo – hay còn gọi là scam trở nên tinh vi hơn. Những người thực hiện hành vi lừa đảo thường được gọi là scammer. Hãy cùng tìm hiểu cụ thể scammer là gì thông qua bài viết dưới đây!
Scammer là gì?
Scammer là người sử dụng các thủ đoạn lừa đảo tinh vi để chiếm đoạt tiền hoặc các tài sản có giá trị khác. Những kẻ lừa đảo thường sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau để lừa nạn nhân của chúng, chẳng hạn như email hoặc cuộc gọi điện thoại giả mạo, trang web giả mạo hoặc một profile mạng xã hội giả mạo. Họ có thể giả vờ là một công ty hoặc tổ chức hợp pháp hoặc họ có thể sử dụng danh tính giả để lấy lòng tin của nạn nhân.
Scammer có thể nhắm mục tiêu vào bất kỳ ai, nhưng chúng thường tập trung vào các nhóm người dễ bị tổn thương, chẳng hạn như người già, người nhập cư hoặc người có thu nhập thấp. Một số loại scam phổ biến bao gồm scam tình cảm, scam đầu tư, scam xổ số, và scam tuyển dụng.
Các loại Scam phổ biến
Scam tình cảm
Scam tình cảm là khi scammer tạo hồ sơ giả mạo trên các trang web hẹn hò trực tuyến hoặc ứng dụng hẹn hò với hy vọng bắt đầu mối quan hệ với bạn. Những trò lừa đảo hẹn hò trực tuyến khai thác các điểm yếu của bạn để tạo ra một kết nối cảm xúc nhanh chóng mà chúng có thể thu lợi. Ví dụ, trong các vụ lừa đảo tình cảm giả danh là người của quân đội, scammer giả vờ đóng quân ở xa và không thể gặp trực tiếp. Nhưng điều đó sẽ không ngăn họ nhanh chóng xây dựng các mối quan hệ trực tuyến và nói với bạn rằng họ yêu bạn. Khi kẻ lừa đảo đã chiếm được lòng tin của bạn trong một mối quan hệ online, họ sẽ bắt đầu yêu cầu bạn gửi tiền, thẻ quà tặng hoặc quà tặng đắt tiền cho họ. Nếu bị bạn phát hiện và nắm bắt được, họ sẽ xóa tài khoản của mình và biến mất.
Scam Email, tin nhắn, cuộc gọi và trang web lừa đảo
Đây là một loại scam tấn công mạng trong đó những scammer gửi email, tin nhắn văn bản bất ngờ (được gọi là “smishing”) hoặc tin nhắn mạng xã hội tự xưng là người mà bạn tin tưởng. Kẻ lừa đảo thậm chí có thể mạo danh sếp của bạn và yêu cầu bạn gửi cho họ thông tin đăng nhập của tài khoản ở nơi bạn làm việc. Bất kỳ thông tin nào bạn gửi — như mật khẩu tài khoản hoặc số thẻ tín dụng — sẽ được chuyển trực tiếp đến kẻ lừa đảo và có thể được sử dụng để đánh cắp danh tính của bạn. Nếu bạn nhấp vào một liên kết, rất có thể bạn sẽ tải phần mềm độc hại hoặc phần mềm tống tiền xuống thiết bị của mình.
Scam mua sắm trực tuyến
Mua sắm trực tuyến vốn không nguy hiểm. Nhưng ngay cả những người bán hàng trên các nền tảng lớn như Shopee, Lazada hay Tik Tok Shop cũng có thể bị liên lụy vào các trò gian lận trực tuyến. Ví dụ, người bán giả vờ bán hàng xa xỉ với mức chiết khấu cao — thường là trên các trang mạng xã hội như Instagram hoặc Snapchat (và thường sử dụng tài khoản thật bị đánh cắp để tránh nghi ngờ.) Nhưng ngay cả khi bạn nhận được email xác nhận thì không có món hàng nào đến tay bạn trừ khoản thanh toán đã được rút khỏi chính tài khoản của bạn. Hoặc nếu có, đó không phải là thứ bạn thực sự muốn mua.
Scam tiền điện tử
Rất nhiều người đã trở thành triệu phú chỉ sau một đêm nhờ đầu tư vào các loại tiền điện tử như Bitcoin. Nhưng tiền điện tử cũng đầy rẫy những trò gian lận. Scam tiền điện tử có thể xảy ra khi ai đó lừa bạn cấp cho họ quyền truy cập vào ví trực tuyến của bạn và đánh cắp tiền của bạn. Tệ hơn nữa, gần đây đã có sự gia tăng đột biến trong các dịch vụ khôi phục tiền điện tử, trong đó các scammer tuyên bố giúp bạn khôi phục tiền điện tử bị mất nhưng thực sự lại ăn cắp nhiều hơn từ bạn. Trong các trò gian lận khác, bạn có thể được liên hệ bởi một người cam đoan rằng họ có thông tin nội bộ về một đợt chào bán token đợt đầu (ICO). Nhưng sau khi tăng giá trị ban đầu, giá trị của token giảm mạnh, với những kẻ lừa đảo là người đứng đầu bày ra để lấy tiền của nhà đầu tư. Hãy đặc biệt cẩn thận nếu bạn thường xuyên sử dụng Telegram, vì các vụ scam tiền điện tử đã diễn ra tràn lan trên nền tảng này trong những năm qua.
Scam trong tuyển dụng
Scam tuyển dụng hay recruitment fraud là một loại lừa đảo trong đó scammer giả làm nhà tuyển dụng hoặc đại diện của một công ty hoặc tổ chức hợp pháp để lừa người tìm việc cung cấp thông tin cá nhân hoặc trả phí cho các cơ hội việc làm vốn không tồn tại. Lừa đảo tuyển dụng có thể có nhiều hình thức, bao gồm đăng việc làm trực tuyến, email mời nhận việc và các cuộc phỏng vấn hoặc hội chợ việc làm giả mạo.
Scam tuyển dụng điển hình là khi scammer liên hệ với những người tìm việc thông qua một email giả hoặc tài khoản mạng xã hội, mời họ một công việc hoặc một cuộc phỏng vấn cho một vị trí có vẻ “to good to be true”. Họ có thể yêu cầu người tìm việc cung cấp thông tin cá nhân như CCCD/CMND, thông tin tài khoản ngân hàng hoặc dữ liệu nhạy cảm khác hoặc chúng có thể yêu cầu họ trả phí kiểm tra lý lịch, đào tạo hoặc các chi phí khác. Khi người tìm việc đã cung cấp thông tin hoặc trả phí, kẻ lừa đảo sẽ biến mất, khiến nạn nhân không có cả việc làm và tiền của họ. Trong một số trường hợp, scammer có thể sử dụng thông tin cá nhân để thực hiện hành vi trộm cắp danh tính hoặc các hình thức gian lận khác.
Để tránh trở thành nạn nhân của trò lừa đảo tuyển dụng, người tìm việc nên thận trọng với những lời mời làm việc hoặc yêu cầu phỏng vấn không rõ ràng, đặc biệt nếu chúng đến từ các nguồn hoặc công ty không xác định. Đồng thời hãy tích cực tìm việc trên các website tuyển dụng uy tín hiện nay.
Dấu hiệu nhận biết Scammer
Vậy những dấu hiệu nhận biết scammer là gì? Dưới đây là một vài gợi ý dành cho bạn:
- Sử dụng quyền hạn để xây dựng lòng tin — Scammer sử dụng các tổ chức và cá nhân mà bạn tin cậy để hạ thấp cảnh giác của bạn.
- Đánh vào cảm xúc của bạn — Scammer tạo ra một kết nối cảm xúc nhanh chóng để thu lợi.
- Tạo cảm giác cấp bách — Scammer thường tạo ra cảm giác cấp bách để ngăn bạn kiểm tra các yêu cầu của họ trước tiên.
- Đe dọa và gây hấn — Scammer giả vờ là cảnh sát hoặc cơ quan chính phủ và đe dọa bạn nếu bạn không tuân thủ.
- Bất ngờ liên hệ với bạn — Scammer thường là người liên hệ với bạn trước, đặc biệt nếu bạn không biết họ.
- Yêu cầu thông tin nhạy cảm — Scammer yêu cầu thông tin cá nhân như CCCD/CMND hoặc mật khẩu tài khoản.
- Trả quá cao cho hàng hóa hoặc dịch vụ — Scammer tạo ra giả tưởng cho bạn nhận nhiều hơn giá trị thực tế.
- Hứa hẹn quá mức về những gì họ có thể cung cấp — Scammer sử dụng mong muốn của nạn nhân để tìm một thỏa thuận tốt.
- Buộc bạn sử dụng các phương pháp thanh toán bất thường — Scammer ép bạn thanh toán bằng phương pháp không thể theo dõi hoặc không thể hoàn tiền.
Cách phòng tránh Scammer hiệu quả
Scammer ngày càng tinh vi trong các thủ đoạn lừa đảo của họ, vậy làm thế nào để phòng tránh scammer một cách hiệu quả? Dưới đây là một số cách hữu dụng mà bạn có thể tham khảo:
- Chặn các cuộc gọi và tin nhắn văn bản không mong muốn.
- Không cung cấp thông tin cá nhân hoặc thông tin tài chính của bạn để đáp ứng yêu cầu mà bạn không mong đợi.
- Không nhấp vào bất kỳ liên kết nào trong email hoặc tin nhắn văn bản từ một công ty mà bạn không chắc chắn.
- Chống lại áp lực phải hành động ngay lập tức.
- Không trả tiền cho ai đó yêu cầu bạn thanh toán bằng tiền điện tử, dịch vụ chuyển khoản hoặc thẻ quà tặng mà chưa xác minh danh tính người nhận.
- Dừng lại và nói chuyện với người mà bạn tin tưởng trước khi làm bất cứ điều gì khác.
Vậy là bạn đã hiểu rõ hơn về scammer và cách phòng tránh lừa đảo. Hãy luôn cảnh giác và tìm hiểu thêm nhiều thông tin thú vị khác để bảo vệ bản thân trên Blog của chúng tôi!